Powstanie Muzeum – Miejsce Pamięci KL Plaszow
26 stycznia zostało uroczyście podpisane porozumienia, na mocy którego strony: Gmina Miejska Kraków, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie i Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, uregulowały sprawę własności prawnej gruntów wchodzących w obszar przyszłego muzeum, włączając w jego obręb historyczny obiekt – Szary Dom. Grunt – 5/100 nieruchomości zabudowanej, został odkupiony przez Miasto od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej. Porozumienie stanowi kamień milowy na drodze realizacji przyszłego Muzeum – Miejsca Pamięci na terenie dawnego KL Plaszow.
Przyszłe Miejsce Pamięci obejmie swym obszarem ok. 40 hektarów gruntów wchodzących podczas II wojny światowej w skład historycznego KL Plaszow, a obecnie objętych ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Miasto Kraków dokonało zakupu od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie 5/100 części w nieruchomości zabudowanej z częścią Szarego Domu - dawnego karceru obozowego KL Plaszow zlokalizowanego przy ul. Jerozolimskiej 3 wraz z częścią gruntu, na którym stoi, za kwotę 12 000 zł.
- Wchodzimy w realizację dużego projektu – muzeum obozu koncentracyjnego KL Plaszow. To działanie Miasta Krakowa przy współpracy Gminy Wyznaniowej Żydowskiej i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na poniedziałek zaplanowaliśmy spotkanie rady społecznej, która będzie się zajmowała tym projektem. Aby móc cokolwiek na tym terenie zrobić, trzeba uporządkować sprawy własnościowe. Zakupiliśmy Szary Dom, kolejnym krokiem będzie uporządkowanie kwestii działek należących do skarbu państwa – wyjaśnił Prezydent Jacek Majchrowski.
Ogłoszony w 2006 roku konkurs na architektoniczny na realizację projektu upamiętnienia KL Plaszow był krokiem, który zaangażował w dyskusję o przyszłości tego miejsca bardzo liczne gremia. Edukacja nie byłaby możliwa bez udziału Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa i środków przez niego wyłożonych, które pozwoliły przeprowadzić prace rekonstruujące i uczytelniające topografię dawnego obozu. Każda z inicjatyw spotykała się z akceptacją i wsparciem Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie. W 2016 roku do grona instytucji wspierających powstanie przyszłego Muzeum – Miejsca Pamięci dołączyło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki środkom uzyskanym z ministerialnego programu „Dziedzictwo kulturowe - Miejsca Pamięci Narodowej” Muzeum Historyczne Miasta Krakowa prowadzi badania archeologiczne oraz kwerendy, w oparciu o które powstaje scenariusz przyszłego upamiętnienia dawnego KL Plaszow.
OTO FOTOKRONIKA MIASTA KRAKOWA
- Dawny obóz KL Plaszow to dziedzictwo, którego depozytariuszami jesteśmy przede wszystkim my, krakowianie, Gmina Miejska Kraków oraz przedstawiciele lokalnych instytucji i społeczności. Jest to jednak przede wszystkim odpowiedzialność, której wagę rozumiemy doskonale. W ostatnim czasie teren byłego obozu koncentracyjnego KL Plaszow został na nowo otoczony zainteresowaniem, opieką oraz działaniami edukacyjnymi, które upowszechniają jego historię wśród mieszkańców i turystów – powiedział prezydent Jacek Majchrowski.
Przyszłe Miejsce Pamięci obejmie swym obszarem ok. 40 hektarów wchodzących podczas II wojny światowej w skład historycznego KL Plaszow, a obecnie objętych ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Stanowić je będzie wspomniany obszar, obiekt historyczny – Szary Dom, budynek wystawienniczo-administracyjny, zwany Memoriałem, ulokowany poza terenem dawnego obozu. Jego istotną częścią jest teren dwóch żydowskich cmentarzy, gminy krakowskiej i podgórskiej, który zostanie wyraźnie wyodrębniony w kształcie przyszłego upamiętnienia. Podpisany 26 stycznia 2017 roku dokument jest konkretnym działaniem, które doprowadzi do spełnienia wspólnego, obywatelskiego obowiązku. Sygnatariusze porozumienia z całkowitym przekonaniem deklarują wolę budowania wspólnej, nie tylko lokalnej pamięci, poprzez konieczność utworzenia Muzeum – Miejsca Pamięci dawnego KL Plaszow.
- Po bardzo długim czasie zaczęło spełniać się moje marzenie – bardzo chciałbym, aby udało się zachować autentyczny wygląd obozu – powiedział Tadeusz Jakubowicz, przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie.
- Muzeum Historyczne Miasta Krakowa czuje ciężar odpowiedzialności za zadanie, którego się podjęło, nie czujemy jednak lęku. Muzeum KL Plaszow to będzie kolejna część – obok Apteki Pod Orłem, ul. Pomorskiej i Fabryki Emalii Oskara Schindlera – trasy bolesnej pamięci czasów trudnych, strasznych, czasów II wojny światowej. Zajęcie się obozem KL Plaszow być może będzie najtrudniejszym z tych zadań ale mamy przekonanie, że na leży je zrealizować – zaznaczył Michał Niezabitowski, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.
