Siedziba główna Biblioteki Kraków po gruntownym remoncie

Wybudowany pod koniec XIX wieku w stylu historyzującym z elementami neogotyku i secesji budynek stanowi przykład dawnej willowo-dworkowej zabudowy podmiejskiej (Dębniki pozostawały wówczas poza granicami administracyjnymi Krakowa). Na mapach budynek pojawia się ok. 1889 r.

Dworek został nabyty przez Jana Matejkę dla córki Beaty, po mężu Kirchmajer. Kirchmajerowie – zasłużona rodzina z Pleszowa (teraz w granicach Nowej Huty) byli współwłaścicielami, a później właścicielami znanej fabryki kafli w Dębnikach „Niedźwiecki i S-ka”. W latach 20. XX wieku posesja stanowiła własność inżyniera Piotra Króla, następnie rodziny Braunów. W czasie wojny dworek przejęło gestapo, a po jej zakończeniu budynek wraz z ogrodem został przeznaczony na cele społeczne.

W latach pięćdziesiątych była tu siedziba przedszkola, a od 1966 do 1982 r. w dworku mieściła się siedziba żłobka tygodniowego. Po opuszczeniu obiektu przez żłobek miejsce stopniowo niszczało – aż do roku 1988, kiedy ówczesne władze Dzielnicy Kraków Podgórze podjęły decyzję o wykupieniu budynku oraz przyległego terenu i przekazaniu w nieodpłatny zarząd Dzielnicowej Bibliotece Publicznej w Krakowie – Podgórzu z siedzibą przy ul. Sokolskiej 13.

Od 2017 roku, kiedy Podgórska Biblioteka Publiczna oraz pozostałe trzy biblioteki dzielnicowe zostały połączone w jedną instytucję kultury – Bibliotekę Kraków, dworek pełni funkcję biblioteki głównej.

– Od czasu utworzenia Biblioteki Kraków liczba czytelników korzystających z oferty tej miejskiej instytucji kultury systematycznie wzrasta – co roku o ok. 3,5 proc. Nie bez znaczenia są przedsięwzięcia skoncentrowane na literaturze oraz festiwale i inicjatywy literackie, jak też liczne inwestycje. Remont biblioteki przy ul. Powroźniczej 2, na który miasto wydało ponad 2 miliony zł, pokazuje jak ważne jest dostosowywanie przestrzeni instytucji kultury do potrzeb użytkowników. Biblioteka nie może być synonimem ciemnego pomieszczenia – dziś to musi być atrakcyjne miejsce, które jednocześnie zaprasza do literackich eksploracji, jak też aktywizuje społecznie i kulturalnie. Staramy, się by nasze miejskie biblioteki właśnie takie były – mówi Katarzyna Olesiak, dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa.

Remont zabytkowej, głównej siedziby Biblioteki Kraków, pozwalający zachować jego piękno i wartość historyczną, a jednocześnie dostosować budynek do potrzeb użytkowników współczesnej biblioteki trwał kilka lat. Kompleksowa modernizacja, obejmująca szereg prac budowlanych i wykończeniowych prowadzona była pod nadzorem Miejskiego Konserwatora Zabytków. Budynek został także przystosowany do korzystania przez osoby z niepełnosprawnościami.

Dziś czytelnicy mogą korzystać z biblioteki zlokalizowanej w pięknym, nowocześnie funkcjonalnym, a jednocześnie zachowującym historyczny charakter wnętrzu. W bogatych zbiorach biblioteki głównej znajduje się ponad 40 000 woluminów.

Na parterze budynku mieści się wypożyczalnia dla dorosłych oraz atrakcyjnie zaaranżowana wypożyczalnia dla dzieci. Biblioteka wyposażona została w nowy sprzęt komputerowy, zainstalowany został też kiosk informacyjny, na którym prezentowane są informacje na temat działalności całej Biblioteki Kraków. Na piętrze, oprócz Informatorium, mieści się pokój poświęcony pamięci Jerzego Pomianowskiego. Są w nim należące do pisarza meble, maszyna do pisania, prywatny księgozbiór oraz archiwalne zdjęcia. Możemy tu zobaczyć także osobiste rzeczy Pomianowskiego – między innymi  okulary, zegarki i fajki, a także pamiątki, które przywoził z podróży. Wszystkie przedmioty przekazała bibliotece wdowa po zmarłym w 2016 roku pisarzu – Aleksandra Kurczab-Pomianowska.

Biblioteka główna to także piękny ogród z drzewami uznanymi za pomniki przyrody. W 1991 r. budynek wraz z przyległym ogrodem został wpisany do rejestru zabytków przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Przypominamy, że Biblioteka Kraków, w tym biblioteka główna, wznowiła działalność po przerwie spowodowanej epidemią. Informacje na temat funkcjonowania biblioteki oraz atrakcji przygotowanych z związku z trwającym Tygodniem Bibliotek można znaleźć tutaj.