Zespół ds. Murali w 2025 roku
Zespół ds. Murali w 2025 roku kontynuował prace związane z opiniowaniem wniosków o realizację nowych oraz konserwację już istniejących murali. Spotkania Zespołu odbywały się cyklicznie, raz w miesiącu, z udziałem wnioskodawców. Taka formuła spotkań umożliwia konstruktywną dyskusję i wypracowanie opinii uwzględniającej potrzeby każdej ze stron.
W 2025 roku zostało zaopiniowanych 14 wniosków dot. murali, spośród których aż 9 uzyskało pozytywne opinie. Z tego zostało zrealizowanych 8 murali:
- mural na elewacji budynku mieszkalnego przy ul. Asnyka 10 w Krakowie – w ramach obchodów jubileuszu 65-lecia Krakowskiego Festiwalu Filmowego
- nowy mural z „Liberatorem” na elewacji budynku mieszkalnego przy ul. Hetmańskiej 4
- mural na elewacji Szkoły Podstawowej nr 21 przy ul. Batalionu Skała AK
- mural na elewacji budynku uczelni przy ul. Warszawskiej 24 – w ramach obchodów jubileuszu 80-lecia Politechniki Krakowskiej
- mural przy ul. Wita Stwosza /ul. Kątowa, zrealizowany na płycie ogrodzenia placu budowy
- mural na ogrodzeniu placu budowy przy ul. Dolnych Młynów 10
- mural na elewacji budynku mieszkalnego przy ul. Józefińskiej 3 – w ramach obchodów jubileuszu 50-lecia Galerii Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki
- mural „Arras” na elewacji budynku mieszkalnego przy ul. Józefińskiej 24.
Murale stają się coraz bardziej popularną formą ekspresji artystycznej oraz praktyk upamiętniających. Członkowie Zespołu starają się aktywnie uczestniczyć w tym rozwoju, dbając równocześnie o wspólną przestrzeń Miasta, ale też wsłuchując się w głos mieszkańców Krakowa. W ciągu ostatniego roku powstało wiele nowych realizacji muralowych, zostały również podjęte trudne decyzje: o przeniesieniu jednej z prac – muralu z „Liberatorem”, z uwagi na powstającą nową zabudowę. Powstają również nowe prace w miejscu już istniejących, które - choć dobrze wpisane w tkankę Miasta, bywają już zniszczone i zdegradowane. Tak było w przypadku muralu „Ding, dong, dumb” włoskiego artysty Blu, który zastąpiła kompozycja autorstwa Małgorzaty Markiewicz Decyzje te nie są łatwe – toczą się przy nich największe dyskusje, także ze względu na duże zainteresowanie opinii publicznej.
Równocześnie, od wielu lat wśród mieszkańców Miasta podnoszona była potrzeba stworzenia przestrzeni, w której będzie można legalnie tworzyć graffiti i street art. Przestrzeni, w której będą mogli tworzyć nie tylko już uznani twórcy, ale również amatorzy i inne osoby zainteresowane tą formą ekspresji.
W październiku, dzięki współpracy między wydziałami Urzędu Miasta Krakowa i miejskimi jednostkami organizacyjnymi, udało się otworzyć pierwszą strefę legalnego graffiti, inaugurującą ogólnomiejski system „KRK Walls”, w przestrzeni pod wiaduktem kolejowym „Kraków-Grzegórzki”. Obecnie trwają prace nad włączeniem do systemu kolejnych miejsc, których ściany zostaną udostępnione dla twórców streetartowych.
Wdrażanie polityki muralowej, przyjętej uchwałą Rady Miasta w 2021 roku, jest ważnym zadaniem realizowanym przez Zespół ds. Murali, ale nie jedynym. Wśród jego członków znajdują się nie tylko urzędnicy – głównym trzonem są przedstawiciele strony społecznej, są to artyści, kuratorzy sztuki, przewodnicy miejscy, wykładowcy akademiccy. Dialog i otwartość na rozmowę z osobami zainteresowanymi realizacją nowych murali, bądź innych inicjatyw artystycznych, są bardzo ważnym elementem spotkań i pracy Zespołu.
Co przyniesie 2026 rok?
Kontynuacja współpracy przy opiniowaniu wniosków muralowych – to jedno z podstawowych zadań realizowanych przez Zespół. Poza kontynuacją rozwoju ogólnomiejskiego systemu „KRK Walls”, planowana jest organizacja konkursu na projekt muralu, jak również stworzenie bazy krakowskich murali, które zostały zrealizowane przy współpracy z Zespołem. Opracowany materiał będzie ogólnodostępny dla każdego, zaś w kolejnych etapach będzie rozbudowany o inne realizacje w Krakowie, również te już nieistniejące.