18. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia

Dwanaście dni wypełnionych różnorodnym programem artystycznym zamieni miasto w tętniący teatralnym życiem tygiel estetyk i idei.
Na początek wydarzenie specjalne – polska prapremiera Roku, w którym nie było lata Florentiny Holzinger. Holzinger to artystka, o której prace zbiegają obecnie najważniejsze sceny teatralne na całym świecie. Jej język artystyczny opiera się na efektownych środkach, przełamywaniu kulturowych tabu i przede wszystkim bezkompromisowym performansie. W koprodukowanym przez Boską Komedię Roku bez lata Holzinger bezbłędnie namierza lęki nawiedzające zbiorową wyobraźnię: te hodowane przez stulecia – jak lęk przed kobiecym ciałem i jego mocą, i te nowsze – związane z ekspansją technologii. Koniec świata, którego tak się obawiamy, austriacka artystka każe nam oglądać z szeroko otwartymi oczami. Ten monumentalny, odważny spektakl pokazuje, że Holzinger kreuje nowy język, teatru, który gwałtownie wyrywa publiczność z wygodnych przyzwyczajeń. Jedyna dwa polskie pokazy tego spektaklu są zaplanowane na 4 i 5 grudnia w krakowskim centrum kongresowym ICE.
„Czekając na barbarzyńców” – to hasło przewodnie osiemnastej edycji. Zaproponowane przez dyrektora festiwalu Bartosza Szydłowskiego, nawiązujące do wiersza Kawafisa, oddaje niepokoje współczesności, specyficzny stan zawieszenia między przeczuciem, a wydarzeniem, które może radykalnie i ostatecznie zmienić rzeczywistość. Barbarzyńca to ten, który jest inny i obcy, może groźny, a może wywrotowy – to ktoś, kogo się boimy, ale kogo jednocześnie potrzebujemy, żeby otrząsnąć się z marazmu.

„Festiwal jest światłem w tunelu, miejscem, gdzie oddaję głos wrażliwości artystycznej, bo to artyści dzisiaj mają siłę głosu ostatnich sprawiedliwych, upominających się o to, o czym zapomnieli leaderzy współczesnego świata. nie chodzi tylko o diagnozy, ale o proces oczyszczenia naszych zainfekowanych nienawiścią i strachem organizmów” – mówi Bartosz Szydłowski, dyrektor festiwalu, o idei, jaka przyświecała mu w kreowaniu myśli przewodniej tegorocznej Boskiej Komedii.

Ponad trzydzieści spektakli, które zostaną zaprezentowane na festiwalu, zostało podzielonych na trzy sekcje odwołujące się do dantejskiej topografii zaświatów. Festiwalowe INFERNO, to nurt konkursowy, w którym znalazły się wybrane przez selekcjonerów najciekawsze polskie spektakle minionego sezonu. Spośród dziewięciu spektakli prezentowanych w ramach tego nurtu międzynarodowe jury reprezentujące instytucje i festiwale z Tajwanu, Niemiec, USA, Meksyku i Estonii wybierze laureata głównej nagrody festiwalu i statuetki Boskiego Komedianta, która zostanie przyznana podczas gali 12 grudnia.

W spektaklach INFERNO wrą aktualne polityczne i społeczne problemy, ale nie brakuje też propozycji kameralnych, osobistych opowieści. W Złym wychowaniu Jędrzej Piaskowski i Hubert Sulima bezlitośnie krytykują hipokryzję polskiego Kościoła. Mateusz Pakuła w swoim muzycznym spektaklu Latający Potwór Spaghetti pyta z kolei o to, jaka jest alternatywa wobec katolickiej religijności i jak dotrzeć do społecznych energii, które mogą tę alternatywę uruchomić. Z kolei Gry wstępne Jolanty Janiczak i Wiktora Rubina to połączenie opowieści true crime z refleksją na temat przemocy wobec kobiet i jej reprezentacji. W INFERNO znalazły się też spektakle będące świeżymi odczytaniami klasycznych tekstów literackich.  Maja Kleczewska wystawiając Tkoczy Gerharta Hauptmanna mówi o współczesnym wyzysku i nierównościach społecznych, a Michał Kmiecik sięgając po Kafkowską Przemianę pokazuje bohatera wprzęgniętego w kapitalistyczne mechanizmy pracy i produkcji. Z kolei Michał Borczuch z legendarnego Ulissesa Joyce’a wybiera wątki dotyczące doświadczenia straty i przeżywania żałoby. Jakub Skrzywanek, reżyser Zamachu na Narodowy Stary Teatr. Narodzin narodu sięgając po Wyzwolenie Stanisława Wyspiańskiego postanowił podjąć się rewizji narodowych mitów i zdiagnozować kondycję Polski i Polaków taką, jaka rysuje się w dniu dzisiejszym. W konkursie znalazł się też spektakl na podstawie nagrodzonej Nike książki Elizy Kąckiej Wczoraj byłaś zła na zielono w reżyserii Anny Augustynowicz oraz Dom niespokojnej starości Michała Buszewicza, który zaprasza publiczność do miejsca, gdzie można wyobrazić sobie, czym jest starość, jeśli stawiamy w niej na przyjaźń i empatyczne współbycie.

PURGATORIO to nurt pełen różnorodnych form – oprócz teatru jest tutaj miejsce na sztukę performance i nową choreografię. Nie zabraknie też spektakli zagranicznych, a również prac polskich artystek zrealizowanych na europejskich scenach. PURGATORIO drży od artystycznych sił, które zbiorą się w nim w tym roku – Florentina Holzinger, Lina Lapelytė, Malicho Vaca Valenzuela, Wojciech Grudziński, Anna Karasińska, Agata Siniarska Magda Szpecht, Katarzyna Kalwat, Michał Zadara – to tylko niektórzy z artystek i artystów, których prace zostaną pokazane w tej sekcji. PURGATORIO pokazuje wachlarz współczesnych środków performatywnych, ale też zróżnicowane perspektywy polityczne i tożsamościowe. Publiczność będzie miała szansę zobaczyć między innymi spektakle z Ukrainy, Chile, Łotwy i Niemiec, a także kilka produkcji skoncentrowanych na tożsamości śląskiej. PURGATORIO to również aż pięć festiwalowych premier. Wegetarianka na podstawie powieści Han Kang w reżyserii Pawła Miśkiewicza będzie jedną z propozycji otwierających festiwal, a oprócz niej w programie znalazła się też Uroczystość w reżyserii Małgorzaty Bogajewskiej i Proces Eligiusza Niewiadomskiego – polityczny dramat sądowy w reżyserii Bartosza Szydłowskiego.

Sekcja PARADISO jak co roku pozwala przyjrzeć się najnowszym twórcom i twórczyniom polskiego teatru. Tym razem w sposób wyjątkowy, bo obok produkcji szkół teatralnych w tej sekcji znalazły się spektakle realizowane w teatrach repertuarowych (TRZASK PRASK w reżyserii Krzysztofa Zyguckiego z TR Warszawa i Opowieść zimowa Pameli Leończyk z Teatru Powszechnego w Warszawie). Premierą tego nurtu będzie Sodoma w reżyserii Piotra Mateusza Wacha. W tej sekcji nie zabraknie też interesujących prac choreograficznych – Ramona Nagabczyńska przywiezie do Krakowa rewelacyjne Kocham balet, a Wojtek Grudziński Teach Me Not! Obie prace podejmują temat edukacji tanecznej.

Jak co roku, Boska Komedia gościć będzie nie tylko spektakle, ale też debaty wokół najważniejszych problemów środowiska teatralnego oraz wydarzenia towarzyszące – wśród nich elektryzujące Postpornoterrorismo. Publiczność przekona się, czy pozbawiona wstydu seksualność może być źródłem zmiany norm i politycznych narracji – początkiem wspólnoty rozbijającej hierarchie i wytyczającej nowe kierunki w kulturze. Pospornoterrorismo to seria przygotowanych specjalnie na to wydarzenie działań performatywnych z obszaru postporno, które towarzyszyć będzie pokazowi Heks Teatru Polskiego w Podziemiu według powieści Agnieszki Szpili.

Źródło: Materiały organizatora

Pełny program festiwalu, opisy spektakli oraz festiwalowe aktualności można znaleźć na stronie https://boskakomedia.pl/