Order Uśmiechu dla Marii Orkisz

Absolwentka romanistyki i psychologii na UJ w Krakowie. W 1990 r. wraz z grupą rodziców i przyjaciół wywodzących się z kręgu wspólnoty Wiary i Światła założyła Szkołę Specjalną nr 150 dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową, która oprócz edukacji zapewnia uczniom korzystanie z zajęć rehabilitacji ruchowej. Szkoła została zorganizowana tak, aby mogły w niej uczyć się także dzieci z głębokim upośledzeniem umysłowym, które były pominięte przez ówczesny system edukacji. Od momentu powstania szkoły do 2006 r. Pani Maria  pełniła funkcję dyrektora.

Placówka powstała w trudnym momencie przemian ustrojowych, nie posiadała specjalistycznego wyposażenia, a pożłobkowy budynek był nieprzystosowany dla dzieci na wózkach, jednak od pierwszego dnia panowała w niej niezwykła atmosfera radości i przyjaźni. Atmosfera wspólnoty dzieci, pomocników, nauczycieli, dyrekcji i rodziców.

Z takiej filozofii towarzyszenia osobie niepełnosprawnej i jej rodzinie zrodziła się idea powołania kolejnych szczebli szkół, w miarę dorastania dzieci. Powstał Klub Aktywności,
a wraz z reformą Gimnazjum, Szkoła Przysposabiająca do Pracy, (mieszczące się przy ul. Dobczyckiej 20), Warsztaty Terapii Zajęciowej, oraz Zespół Wczesnego Wspomaganie Rozwoju (2005r.)

Jest główną inicjatorką wewnątrzszkolnych warsztatów z udziałem specjalistów z Polski i zagranicy (M.Piszczek, M. Kościelska, M. Bogdanowicz, W. Pilecka, Z. Kułakowska, G. Brearly, O. Surtees). Owocem współpracy specjalistów i nauczycieli jest „Przewodnik dla nauczycieli” wydany przez Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej. Następnie rozpoczynają się kursy: „Wspomagające sposoby porozumiewania się”, ”Opracowywanie indywidualnej diagnozy poznawczej”,  „Konstruowanie indywidualnych programów edukacyjno – terapeutycznych”, „Edukacja osób z głębokim upośledzeniem umysłowym”,  „Diagnoza umiejętności funkcjonalnych i konstruowanie IPET-u”, „Komputer w edukacji uczniów z wieloraką niepełnosprawnością”.

W wyniku jej starań, powstała Polsko- dunsko- niemiecka „Fundacja Szkoła bez Barier” na Rzecz Edukacji Dzieci i Młodzieży ze Sprzężonymi Niepełnosprawnościami, (1998 r.), której nadrzędnym celem były działania na rzecz rozbudowy ciągle za małej szkoły.

Dzięki swej wrodzonej intuicji oraz otwarciu na potrzeby środowiska Maria Orkisz (znana wszystkim jako Murka) organizowała liczne wizyty studyjne za granicą, w których brali udział nauczyciele szkoły i uczniowie ( Dania, Anglia, Niemcy, Belgia, Ukraina).

Była zapraszana do zespołów roboczych rządu i MEN jako konsultant przy tworzeniu ustawodawstwa dotyczącego osób niepełnosprawnych: m.in. Zespół „Wczesna wielospecjalistyczna, kompleksowa, skoordynowana i ciągła pomoc dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu i jego rodzinie” przy rzeczniku praw obywatelskich prof. Andrzeju Zollu w rządzie Marka Belki,

Maria Orkisz jest także wspózałożycielem i wieloletnim członkiem Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych ich Rodzin i Przyjaciół ChSON- ‘Ognisko”, gdzie pełni rolę wiceprezesa. Jest współzałożycielem Maltańskiego Centrum Pomocy. Współpracowała ze Stowarzyszeniem ”Mówić bez Słów”, Fundacją Hipoterapii, Uniwersytetem Pedagogicznym, Uniwersytetem Jagiellońskim.

Za swoje osiągnięcia w pracy otrzymała wiele wyróżnień i nagród, w tym: Nagrody Prezydenta Miasta Krakowa, Kuratora Oświaty, Ministra Edukacji Narodowej oraz prezydenckie odznaczenie Złoty Krzyż Zasługi.

Każde z dzieci w szkole znała po imieniu. Osobiście pomagała wielu rodzinom lub organizowała indywidualną pomoc angażując kolejne osoby, aktywizując środowiska: studenckie, naukowe, biznesowe, przyjaciół i rodzinę.

Jej działania opierają się na szacunku do drugiego człowieka. Stoi po stronie tych najsłabszych, nie tyle opiekując się nimi, co szukając w nich siły i talentów, by najbardziej jak to tylko możliwe – to oni byli sprawcami swoich sukcesów.