Talenty to nie rzadkość – uczmy się je dostrzegać!

Rodzice, najbliższe otoczenie, nauczyciele, wychowawcy, rówieśnicy – to oni najczęściej jako pierwsi zauważają indywidualne predyspozycje i zdolności dziecka. W systemowym rozpoznawaniu i wspieraniu talentów szkoła odgrywa rolę szczególną. Międzynarodowy projekt, w który zaangażowały się Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 14 w Krakowie oraz Studium Pedagogiczne UJ, ma na celu wypracowanie modelowych rozwiązań w tym obszarze, a sprzyja temu współpraca szkół i instytucji funkcjonujących w różnych kręgach kulturowych.

Projekt nosi nazwę „Talent” i realizowany jest w ramach programu Erasmus+. W gronie uczestników skupia szkoły, uczelnie i instytucje z Polski, Hiszpanii (Collegi El Carme z Lleidy, Universitat de Lleida), Włoch (Istituto Istruzione Superiore A.G. Bragaglia w Frosinione), Portugalii (Instituto Polotécnico de Santarém) i Rumunii (Inspectoratul Scolar Judetean w Bacau). Reprezentantami Krakowa są Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 14 oraz Studium Pedagogiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dla krakowskiej szkoły jest to kontynuacja poprzedniego projektu „Gifted and talented” (2017–2019).

– Celem projektu „Talent”, który realizujemy od 1 września 2020 r., jest wypracowanie modelu diagnozy i wsparcia ucznia zdolnego. Służą temu m.in. wykłady, warsztaty, spotkania nauczycieli z krajów-uczestników, podczas których wymieniamy się obserwacjami z przebiegu projektu w poszczególnych placówkach, tak jak teraz, w naszym mieście – mówi dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 14 Iwona Jabłonka.

Do Krakowa przyjechali partnerzy projektu z czterech wymienionych krajów. W magistracie mieli okazję zapoznać się z polskim systemem oświaty, priorytetami Krakowa, gdy chodzi o kierunki rozwoju edukacji (m.in. skuteczny system pomocy psychologiczno-pedagogicznej, modernizacja szkolnictwa zawodowego), a także z licznymi przedsięwzięciami, inicjatywami i projektami, które Kraków podejmuje w celu podnoszenia jakości kształcenia (Centra Kompetencji Zawodowych, Krakowski Ośrodek Kariery, Małopolska Chmura Edukacyjna, Akademia Młodego Krakowianina, Krakowski Program Wspierania Uzdolnionych Uczniów, rozbudowany system doskonalenia nauczycieli).

Wiele innowacyjnych działań podejmują samodzielnie krakowskie szkoły – to właśnie m.in. Erasmus+ od wielu lat umożliwia uczniom i nauczycielom z Krakowa udział w wartościowych projektach edukacyjnych, w tym w międzynarodowych wymianach, szkoleniach i stażach zwiększających kompetencje.

– Projekty Erasmus+, najpierw „Gifted and Talented”, a obecnie „Talent”, koncentrują się m.in. na metodach pracy z uczniem zdolnym i uzdolnionym, który jak wiemy, jest często bardzo wymagający i nierzadko niezauważany przez system edukacji lub co gorsza, utożsamiany tylko z kimś, kto sprawia trudności – mówi Iwona Jabłonka, dyrektor ZSP nr 14.

W części szkół i instytucji zaangażowanych w projekt działania oparte zostały na koncepcji Renzullego, według której na talent składają się trzy główne komponenty: zaangażowanie w zadanie, twórczość oraz posiadane przez jednostkę zdolności specjalne. Celem kształcenia powinno być zatem budowanie w uczniach pewności siebie, otwartości, likwidacja barier psychologicznych uniemożliwiających efektywne uczenie się, a także wyposażenie młodych ludzi w umiejętności i narzędzia ułatwiające przyswajanie wiedzy. W ramach działań projektowych uczniowie rozwijają kompetencje kluczowe, uczą się, jak rozpoznawać swoje mocne strony, jak je pielęgnować i wykorzystywać w rozwoju własnym i najbliższego otoczenia.

– Podczas spotkań z partnerami zagranicznymi okazuje się, że wyzwania, które stoją przed współczesną edukacją, są podobne w szkołach europejskich. Pozwala to uczestnikom na szersze spojrzenie, wyjście poza własny kontekst kulturowy i poszukiwanie rozwiązań, które można zaadaptować do różnych warunków – podkreśla Iwona Jabłonka. Pogłębianie z jednej strony wrażliwości na różnice kulturowe, a z drugiej umiejętności szukania tego, co łączy, to wartość dodana, którą niosą ze sobą tego typu projekty.

– Niezwykle istotnym aspektem naszej współpracy jest możliwość badania, jakie zmiany zachodzą dzięki programowi opracowanemu dla uczniów zdolnych. Projekt realizowany w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 14 zakłada rozwój kreatywności uczniów oraz kładzie nacisk na wsparcie emocjonalne i motywacyjne. Wyniki uzyskane w tym projekcie pozwolą na modyfikację i rozszerzenie przyszłych programów pracy z uczniami zdolnymi – mówi dr Krzysztof Piotrowski ze Studium Pedagogicznego UJ. – Drugim obszarem działań jest międzynarodowa wymiana wiedzy. Dzięki projektowi rozpoczęliśmy współpracę badawczą z psychologami z uniwersytetu w Lleidzie. Wspólne badania nad procesami wspierającymi zdolności rozpoczniemy już jesienią tego roku – dodaje.

Więcej na temat zaangażowania krakowskich szkół w projekty Erasmus+ można przeczytać tutaj.