Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży – najważniejsza profilaktyka

O zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży rozmawiano podczas wspólnego posiedzenia Komisji Edukacji oraz Komisji Zdrowia i Uzdrowiskowej Rady Miasta Krakowa. Radni wysłuchali głosów specjalistów m.in. ze Szpitala Klinicznego im. Józefa Babińskiego w Krakowie, Krakowskiego Ośrodka Terapii, Zespołu Szkół Specjalnych nr 2 czy Miejskiego Centrum Profilaktyki Uzależnień.

Dr Anna Depukat - zastępca dyrektora do spraw lecznictwa ze Szpitala Klinicznego im. Józefa Babińskiego informowała radnych, że Szpital wraz z miastem rozpoczął realizację projektu pn.: „Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Kraków Południe”. W ramach projektu uruchomiono Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, którego celem jest wdrożenie zintegrowanych usług medycznych, wsparcie terapeutyczne i  psychologiczne, społeczne oraz profilaktyka dla 1052 osób spośród dzieci i młodzieży z Dzielnic VIII Dębniki, IX Łagiewniki-Borek Fałęcki oraz X Swoszowice. Więcej o Środowiskowym Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży przeczytać można tutaj.

- Program prowadzony przez Miasto i Szpital służy wypracowaniu rozwiązań systemowych ogólnopolskich, dlatego tak ważne jest bardzo staranne przeprowadzenie tego projektu – dodawała Anna Korfer-Jasińska, Zastępczyni Prezydenta Miasta Krakowa. Dr Depukat podkreślała także, jak ważna jest profilaktyka w leczeniu zdrowia psychicznego. Psychiatrię dorosłych nazwała minimalizowaniem szkód.

W Krakowie działa także Krakowski Ośrodek Terapii. O jego działalności informowała Katarzyna Czaczun, dyrektorka Ośrodka. W tym roku Ośrodek obchodzi swoje 30-lecie. KOT jest jednostką oświatową, dysponuje 20 etatami nauczycielskimi, a specjaliści zatrudnieni są w oparciu o kartę nauczyciela. Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna KOT świadczy nieodpłatne usługi psychoterapeutyczne dzieciom, młodzieży i rodzinom z terenu Miasta Krakowa. Z pomocy Krakowskiego Ośrodka Terapii skorzystać mogą: dzieci i młodzież od 3 do 21 r. ż., mieszkające w Krakowie lub uczęszczające do przedszkoli i szkół na terenie miasta Krakowa, rodzice i opiekunowie dzieci i młodzieży oraz specjaliści (nauczyciele, pedagodzy, wychowawcy i inni profesjonaliści pomagający dzieciom i młodzieży). – Wiele osób czeka na objęcie opieką. Trudno z niej skorzystać. Rocznie w Ośrodku opieką długotrwałą objętych jest 700-800 osób – informowała dyrektorka Ośrodka.

Istotnym elementem opieki nad zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży jest także działalność Miejskiego Centrum Profilaktyki i Uzależnień. W jego ramach prowadzone są działania z zakresu profilaktyki uzależnień i profilaktyki zachowań ryzykownych wśród dzieci i młodzieży.

Edukacją dzieci przewlekle chorych, w tym z zaburzeniami psychicznymi, leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie oraz w Szpitalu Uniwersyteckim UJCM zajmuje się  Zespół Szkół Specjalnych nr 2 w Krakowie. W skład Zespołu wchodzi przedszkole, szkoła podstawowa oraz liceum ogólnokształcące. Zajęcia szkolne i pozalekcyjne odbywają się w pomieszczeniach szpitalnych. Pracownikami są wysokiej klasy specjaliści – pedagodzy wykształceni dodatkowo w zakresie psychologii, psychoterapii i socjoterapii. Głównym zadaniem nauczycieli i wychowawców jest nawiązanie kontaktu z uczniem, przywrócenie mu wiary we własne siły i zaufania do otoczenia oraz pomoc w wyrównaniu braków edukacyjnych wynikających z choroby. O szkole i prac z dziećmi przewlekle chorymi opowiadała radnym jej dyrektorka Małgorzata Brzeska. Wiceprezydent Anna Korfel-Jasińska poinformowała radnych, że Szkoła powstanie również w Szpitalu Specjalistycznym im. Józefa Babińskiego. - Jesteśmy po bardzo zaawansowanych rozmowach z dr Anną Depukat i dyrektor Małgorzatą Brzeską. Wydział Edukacji już przygotowuje projekt uchwały w tej sprawie – informowała Anna Korfel- Jasińska.

Elementem uzupełniającym opieki nad dziećmi przewlekle chorymi, również z zaburzeniami osobowości zajmuje się także Uzdrowisko w Rabce. O możliwości korzystania z miesięcznych bezpłatnych turnusów informował dyrektor Zespołu Szkół Uzdrowiskowych Krystian Mordarski.

Przewodniczący Komisji Zdrowia i Uzdrowiskowej Lech Kucharski dopytywał jak pandemia wpłynęła na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Dr Anna Depukat informowała, że o ile w pierwszym miesiącu zamknięcia szkół nastąpiła poprawa samopoczucia -  wynikająca z wyciągnięcia dzieci z problemami ze środowiska szkolnego – to później nastąpiło jego pogorszenie. – Zabrakło właściwych mechanizmów. Tylko 20 proc. rodzin wykształciło wsparcie i zapewniło alternatywne zajęcia swoim dzieciom. W domach przemocowych nastąpiło pogorszenie samopoczucia i nasilenie zachowań antyzdrowotnych – tłumaczyła dr Depukat. Dodała także, że specjaliści skupieni byli wtedy na procedurach, jak zorganizować wsparcie zdalne. Wyliczała także, że wśród dzieci nastąpiło nasilenie zaburzeń lękowych, depresyjnych, uzależnień behawioralnych. Natomiast Katarzyna Czaczun z Krakowskiego Ośrodka Terapii dodała, że po pandemii jest bardzo dużo rozwodów, co wpływa na zdrowie psychiczne dzieci w skonfliktowanych rodzinach.

Radna Alicja Szczepańska zwracała uwagę na brak koordynacji działań wśród wszystkich jednostek uprawnionych do pomocy dzieciom i młodzieży. – Jest kilka dobrych „klocków”, ale się nie uzupełniają – potwierdziła dr Anna Depukat. – Programy są dobre, działają efektem synergii. Kluczowe, by działać na poziomie miasta, a później powiatu – dodawała Depukat.

Natomiast radna Małgorzata Jantos zwracała uwagę na badania przesiewowe słuchu, które mogą być ważnym elementem w profilaktyce zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.

W działania profilaktyczne wpisuje się także zamysł, by w każdej szkole na stałe był zatrudniony psycholog szkolny. Anna Korfel-Jasińska informowała radnych, że Prezydent Miasta Krakowa chce zaproponować nauczycielom potencjalnie zagrożonym utratą pracy w wyniku planowanych zmian w Karcie Nauczyciela w zakresie pensum, podjęcie jednolitych studiów psychologicznych, dofinansowywanych przez miasto w 95 proc.