górne tło

Odpowiedzialność za odpady z tworzyw sztucznych w morzach i oceanach

Odpady z tworzyw sztucznych, ze względu na ich trwałość oraz właściwości, bardzo negatywnie oddziałują na ekosystemy wodne, a w konsekwencji także na zdrowie, a nawet życie ludzi. Nie wszyscy zdajemy sobie sprawę, w jaki sposób tworzywa sztuczne trafiają do środowiska naturalnego, w tym także do mórz i oceanów.

Orężem Unii Europejskiej w walce z wszechobecnymi w środowisku tworzywami sztucznymi ma być  tzw. dyrektywa plastikowa, czyli akt prawny w postaci Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 roku w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Wymogi w niej zawarte zostaną przeniesione do polskiego systemu prawnego w dwóch różnych ustawach, w tym w nowelizacji ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, która obecnie stanowi projekt podlegający pracom legislacyjnym.

Jakie zatem rozwiązania proponuje Unia Europejska? Jest to przede wszystkim zakaz wprowadzania do obrotu niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, czyli patyczków higienicznych, sztućców, słomek i mieszadełek do napojów. Ponadto ma zostać wprowadzone nowe obciążenie finansowe dotyczące pojemników na posiłki i kubków na napoje, stanowiących jednorazowe opakowania z tworzyw sztucznych, które będą ponosili konsumenci w jednostkach handlowych i gastronomicznych. Maksymalna wysokość tej opłaty wyniesie 1 zł za sztukę.

Z kolejnymi wydatkami muszą się także liczyć przedsiębiorcy, wprowadzający do obrotu m.in. plastikowe torby na zakupy, butelki na napoje, chusteczki nawilżane, balony i filtry wyrobów tytoniowych. Podmioty te będą zobowiązane do ponoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów sprzątania, zbierania, transportu i przetwarzania odpadów powstających z tych produktów, która wyniesie maksymalnie 0,05 zł za sztukę każdego wprowadzonego na rynek wyrobu.

Oprócz nowych obciążeń finansowych obowiązywać będzie również przymus dodatkowego oznakowania wybranego asortymentu z tworzyw sztucznych, który obejmie na przykład podpaski higieniczne, tampony, chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrami oraz kubki na napoje. Oznaczenia te będą miały na celu uzmysłowienie kupującym, że nabywany przez nich produkt został wykonany w całości lub składa się z plastiku. Część przedsiębiorców zaczęła już stosować się do tego wymogu. Uzupełnieniem wprowadzanych zmian będzie konieczność realizacji kampanii edukacyjnych, poświęconych prawidłowemu postępowaniu z odpadami, powstającymi z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Pozostałe obowiązki wynikające z dyrektywy dotyczące butelek na napoje, zostały uwzględnione w odrębnym projekcie ustawy, wdrażającej do polskiego systemu prawnego unijne wymogi w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

Więcej na ten temat tutaj.