Apel prezydenta Krakowa do ministra o wsparcie dla sektora kultury

Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski zwrócił się do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z apelem o stworzenie narzędzi umożliwiających samorządom udzielanie realnego wsparcia dla sektora kultury.

Nawiązując do rządowego „Programu wsparcia doraźnego dla organizacji pozarządowych w zakresie przeciwdziałania skutkom Covid-19”, tworzonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prezydent Krakowa zwraca uwagę na potrzebę stosowania analogicznych rozwiązań na poziomie miejskich programów wsparcia w obszarze kultury. Obecnie nie jest to możliwe ze względu na aktualny stan prawny. – W mojej ocenie jest rzeczą pierwszej wagi, aby dla tworzonych mechanizmów pomocowych znaleźć uzasadnienie prawne – podkreśla prezydent Jacek Majchrowski.

Organizacje pozarządowe są partnerem wielu zadań miasta realizowanych w zakresie kultury. W Krakowie swoją siedzibę ma ponad połowa z 1276 organizacji pozarządowych działających w obszarze kultury i sztuki na terenie Małopolski. W związku aktualną sytuacją wiele z nich stoi przed groźbą zamknięcia lub zawieszenia działalności. Organizacje pozarządowe nie posiadają mechanizmów chroniących przed kryzysami czy zdarzeniami losowymi. To do samorządu w pierwszej kolejności zwracają się z prośbą o pomoc, dlatego tak potrzebne jest stworzenie programów wspierających i osłonowych oraz stosowanie zasad elastyczności w rozliczaniu dotacji i osiąganych wskaźników.

Prezydent Krakowa przekazał ministrowi także uwagi przedstawione na konferencji Związku Miast Polskich, zawierające postulaty krakowskiego środowiska kultury. Jacek Majchrowski podkreślił, że w specustawie powinny znaleźć się zapisy umożliwiające samorządom:

• tworzenie programów pomocowych i socjalnych wspierających sektor kultury, w tym pokrycie kosztów ubezpieczenia twórców i artystów, w tej chwili taką możliwość ma tylko minister kultury,
• tworzenie elastycznych, szybkich, prostych w obsłudze stypendiów lub zapomóg w sektorze kultury,
• wsparcie doraźne organizacji pozarządowych w zakresie przeciwdziałania skutkom Covid-19, w tym przede wszystkim możliwość pokrycia wydatków służących trwałości i ciągłości działań organizacji pozarządowych, takich jak utrzymanie zatrudnienia i pokrycie kosztów stałych (czynsze, media, konieczne inwestycje, zakup sprzętu i materiałów niezbędnych do realizacji przedsięwzięć),
• dofinansowanie zadań w sektorze kultury,
• możliwość wspierania kin studyjnych i księgarni kameralnych rozumianych jako małe centra kultury.

Jak podkreśla Jacek Majchrowski, ważne jest także umożliwienie organizacjom pozarządowym i instytucjom kultury (nie tylko przedsiębiorcom) wystąpienia z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Trwają prace nad przygotowaniem pakietu działań wspierających dla sektora kultury – programu „Kultura odporna”, który prezydent Jacek Majchrowski zapowiedział w liście skierowanym do krakowskiego środowiska kultury – więcej informacji tutaj.

– To oczywiste, jak istotną częścią sukcesu ekonomicznego, wizerunkowego, ale też tego odnoszonego na polu budowania kapitału kulturowego mieszkańców jest cały sektor kultury. Miasto mieści się w czołówce europejskich liderów, przyznając na kulturę blisko 5 proc. swojego całkowitego budżetu. Wobec nadciągającej recesji utrzymanie takich kwot nie jest możliwe. Tym bardziej istotne będzie mądre przekierowanie środków na zabezpieczenie sytuacji bytowej i materialnej artystów niezwiązanych z żadną instytucją umową o stałe zatrudnienie, jak również przetrwanie struktury organizacji pozarządowych – podkreśla Jacek Majchrowski.

– Ten kryzys pokazuje nam, jak ważna jest współpraca, jak mocno musimy zainwestować w mechanizmy wspierające sieciową odpowiedzialność instytucji publicznych i organizacji pozarządowych za los całego sektora kultury. Dlatego będziemy dążyli do uwzględnienia wszelkich możliwości wsparcia, zarówno organizacyjnie, jak i prawnie i finansowo – poprzez nagrody, rezydencje i specjalne stypendia. Niemniej konieczna jest pomoc ministra kultury i rządu w umożliwieniu stosowania podobnie elastycznych narzędzi, jakie zamierza wdrożyć ministerstwo w odniesieniu do przyznanych dotacji, grantów i umów wieloletnich – tłumaczy prezydent Krakowa.

Szczegóły programu „Kultura odporna” zostaną zaprezentowane w najbliższy piątek. Jednocześnie miasto opracowało ankietę skierowaną do środowiska kultury. Ankieta ma na celu zdiagnozowanie aktualnej sytuacji, skali potrzeb i wsłuchanie się w konkretne propozycje działań możliwe do realizacji przez samorząd.