„Eko-logiczni”, czyli nauka przez doświadczenie

Jak zmienia się środowisko naturalne pod wpływem zanieczyszczenia? Co dzieje się z wodą, powietrzem i glebą? Co możemy zrobić, by chronić przyrodę? Uczestnicy projektu „Eko-logiczni” znają już odpowiedzi na te pytania. Co więcej, do wielu z nich doszli sami, gdy pod okiem nauczycieli eksperymentowali, stawiali hipotezy i analizowali wyniki doświadczeń. Rezultaty ich pracy podsumowano w piątek, 12 października, w magistracie podczas seminarium kończącego projekt.

Spotkanie rozpoczęło się od wręczenia nagród zwycięzcom konkursu plastycznego dla przedszkoli („Eko-ludek”), konkursu dla szkół na najlepszą pracę zespołową promującą działania proekologiczne oraz testu wiedzy. Upominki wręczył dzieciom prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.

– Pośród wszystkich działań, które Kraków podejmuje na rzecz czystości powietrza, mam tu na myśli m.in. program wymiany palenisk węglowych czy zakupy ekologicznych autobusów, edukacja mieszkańców, w tym tych najmłodszych, jest elementem nie do przecenienia – powiedział Jacek Majchrowski. – Dlatego tak ważne są ekologiczne ścieżki edukacyjne i projekty mówiące o tym problemie. Dają one możliwość nauki przez zabawę, ale to jest „zabawa na poważnie”, i chciałbym podziękować wam, waszym opiekunom i organizatorom, że wzięliście w niej udział – zakończył prezydent.

Łącznie w wykładach, warsztatach i laboratoriach, a także zajęciach terenowych, które odbyły się we wrześniu i październiku w ramach tegorocznej odsłony projektu „Eko-logiczni”, uczestniczyło 100 uczniów z 25 szkół podstawowych i klas gimnazjalnych, a także 250 dzieci z 10 przedszkoli. Zarówno starsi, jak i młodsi uczestnicy w aktywny sposób poznawali zagadnienia przyrodnicze i ekologiczne, choć oczywiście – z racji różnicy wieku – innymi metodami.

Dla przedszkolaków zorganizowano gry i zabawy oraz minidoświadczenia obrazujące procesy, które zachodzą w przyrodzie (wulkan chemiczny, samonadmuchujące się baloniki). Dzieci dowiedziały się też więcej o tym, jak przebiega proces oddychania i jak pracują płuca. A na koniec obejrzały wspólnie z opiekunami „ekologiczną wersję” bajki o Sierotce Marysi i siedmiu krasnoludkach – z fikcyjnej opowieści wyniosły praktyczną wiedzę, m.in. o segregacji śmieci.

Dzieci ze szkół podstawowych wzięły udział w wykładach i warsztatach, które odbyły się w pracowniach Zespołu Szkół Chemicznych w Krakowie (każda tura to trzy spotkania po trzy godziny). Tam nauczyciele wprowadzili uczniów w świat badań i doświadczeń służących działaniom proekologicznym. W trakcie tych eksperymentów badali m.in., jak zanieczyszczenie wpływa na rośliny i inne materiały. Dzięki pogłębionej analizie procesów fizycznych i chemicznych zachodzących w przyrodzie oraz dzięki obserwacji, jak te procesy zmieniają się pod wpływem zanieczyszczenia powietrza i gleby, mali uczestnicy przekonali się, że ochrona środowiska, w tym eliminacja czynników szkodliwych, nie może być tylko pustą deklaracją.

– Frekwencja na tych zajęciach była niemal stuprocentowa, a uczniowie zachwyceni. Wykonywali doświadczenia w prawdziwym laboratorium, mieli w rękach profesjonalny sprzęt, więc mogli się poczuć jak prawdziwi uczeni – mówi Elżbieta Ramatowska, dyrektor Zespołu Szkół Chemicznych – szkoły, która od samego początku jest partnerem projektu, a w ogólnopolskich rankingach miesięcznika „Perspektywy” co roku osiąga czołowe miejsca.

Co najważniejsze, uczniowie wynieśli z tych odkryć praktyczną i trwałą wiedzę. A to niezbędny fundament do tego, by budować świadomość ekologiczną, rozwijać wrażliwość na problemy środowiska i uczyć racjonalnego korzystania z jego zasobów, a także promować działań dotyczące ochrony elementów ekosystemu – w tym powietrza w mieście.

Uzupełnieniem wykładów oraz działań w laboratoriach była wyprawa do Ekologicznej Spalarni Odpadów w Krakowie – tam na uczniów czekała ścieżka edukacyjna poświęcona prawidłowej gospodarce odpadami, segregacji śmieci i skutkom oddziaływania odpadów na środowisko naturalne.

Projekt edukacyjny „Eko-logiczni” finansowany jest z budżetu miasta oraz ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Łączna jego wartość to 87 557,50 zł, w tym dofinansowanie z WFOŚiGW: 50 000,00 zł.