Program Ograniczania Niskiej Emisji

Jak realizowany jest w Krakowie program wymiany pieców węglowych na ekologiczne ogrzewanie? Co udało się zrobić do tej pory? Jakie są najbliższe plany? Jakie działania podjęto, aby zwiększyć świadomość mieszkańców na temat szkodliwości niskiej emisji i zachęcić ich do wymiany pieca? Zapraszamy do zapoznania się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi Programu Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE) w Krakowie.

1. Ważne fakty:

• Rok 2015 zakończona inwentaryzacja źródeł niskiej emisji – prawie 24 000 palenisk i kotłowni węglowych.
• W wyniku realizacji PONE w latach 2015 i 2016 pozostało do zlikwidowania ok. 16 000 palenisk i kotłowni węglowych.
• Od października 2016 do końca marca 2017 roku złożono ponad 5 500 wniosków, które pozwolą na zlikwidowanie w 2017 roku ponad 8 000 palenisk. Finansowo jesteśmy do tego przygotowani.
• Pozostanie do zlikwidowania do września 2019 roku ok. 8 000 palenisk.
• W ramach PONE udzielono już 2000 dotacji na wymianę 3 000 palenisk w 2017 r.
• W 2017 roku złożono ponad 250 wniosków, natomiast liczba zapytań osób zainteresowanych przekroczyła 5 500 – z miesiąca na miesiąc liczba składanych wniosków zwiększa się.

2. Co zrobiliśmy:

• Wyodrębniono pion dotacyjno-finansowy zlokalizowany przy al. Powstania Warszawskiego 10.
• W procesie przyznawania dotacji uczestniczy ponad 40 osób oraz dodatkowo 6 ekodoradców pomagających mieszkańcom w wypełnieniu wniosku lub podjęciu decyzji o wyborze nowego ogrzewania.
• Utworzono dodatkowe punkty przyjmowania wniosków m.in. w Galerii Bronowice i Galerii Bonarka (czynne do godz. 18:00) oraz przy al. Powstania Warszawskiego (czynny do godz. 18:00) oraz na os. Zgody – pełniące również funkcję punktów informacyjno-doradczych.
• Uproszczono wzory wniosków o przyznanie i rozliczenie dotacji.
• Zrezygnowano z części wymaganych dokumentów, które miały istotny wpływ na termin rozpatrzenia wniosku.
• Wprowadzono rozliczenia bezgotówkowe.
• Wprowadzono pierwszeństwo rozpatrywania wniosków np. dla osób niepełnosprawnych lub posiadających całkowitą niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji.
• Umożliwiono uzyskanie dotacji do tzw. podwójnych systemów grzewczych np.: węgiel – gaz, węgiel – prąd.
• Wprowadzono nowe przeliczniki kwoty dotacji np. do nowego źródła ogrzewania można uzyskać dotację w wysokości maksymalnie 8 000 zł i dodatkowo jeszcze do montażu nowej instalacji CO 80 zł/m² ogrzewanych powierzchni budynku lub mieszkania.
• Podniesiono maksymalną wysokość dotacji do 30 tys. zł do zakupu i montażu pompy ciepła.
• Sporządzono listę firm rekomendowanych przez UMK wykonawców dokonujących wymiany systemu ogrzewania mieszkańców Krakowa – obecnie 30 firm.
• Lokalny Program Osłonowy – pomagamy w kosztach eksploatacji nowych proekologicznych systemów grzewczych. Każdy kto zlikwidował piec węglowy po 13 września 2011 roku, może otrzymać dopłatę, jeśli jego dochód nie przekracza kwoty 3 170 zł netto na miesiąc w przypadku samotnego gospodarowania lub 2 313 zł netto na miesiąc na jedną osobę w gospodarstwie domowym. W 2016 roku udzielono ponad 900 świadczeń na kwotę prawie 900 000 zł.

3. Działania promocyjne:

• Kampania „Tak dla czystego powietrza” – ankieterzy odwiedzają mieszkańców Krakowa w domach – zachęcają do złożenia wniosku o przyznanie dotacji na zmianę sposobu ogrzewania, udzielają informacji, pozostawiają materiały informacyjno-promocyjne. W 2016 kampania miała dwie edycje – wiosenną i jesienną – odwiedzono ponad 22 000 gospodarstw domowych – kampania ta przyniosła duży efekt w postaci rekordowej liczby złożonych wniosków. W 2017 roku odbyła się już pierwsza wiosenna edycja – odwiedzono prawie 7 500 gospodarstw. Druga edycja planowana jest jesienią. Dodatkowym celem kampanii jest ustalenie, dlaczego niektórzy mieszkańcy nie składają wniosków o przyznanie dotacji.
• System wsparcia dla podopiecznych MOPS – pracownicy Wydziału Kształtowania Środowiska i MOPS odwiedzają osoby objęte pomocą socjalną, posiadające czynne paleniska węglowe – pomagają w skompletowaniu oraz wypełnieniu i złożeniu wniosku o dotację.
• „Akcja Parafia” – do wszystkich parafii (100) zostały przekazane ulotki promocyjno-edukacyjne zachęcające do zmiany sposobu ogrzewania. Takie same materiały zostały przekazane do wszystkich Rad Dzielnic. Przeprowadzane są również szkolenia oraz spotkania z radnymi i mieszkańcami.
• Spoty reklamowe w komunikacji miejskiej, telewizji regionalnej, radiu, lokalnej prasie. Kolportaż materiałów informacyjnych do różnych placówek np. oświatowych i instytucji oraz punktów informacyjnych UMK. Duże imprezy plenerowe takie jak Dni Ziemi czy Rodzinne Pikniki zawsze są okazją do przekazania mieszkańcom najważniejszych informacji i do zachęcenia ich do zmiany ogrzewania na proekologiczne.

4. Pozostałe działania:

• Porozumienia – w 2012 roku Miasto Kraków zawarło porozumienie z dostawcami i wytwórcami ciepła i dostawcą gazu, a w 2016 r. z TAURON Sprzedaż w celu wspólnej realizacji PONE. Każdy z sygnatariuszy porozumień ze swojej strony oferuje wsparcie finansowe lub rzeczowe mieszkańcom Krakowa dla zachęcenia do zmiany sposobu ogrzewania. 

Kraków to jedyne miasto w Polsce, które ma tak atrakcyjną ofertę dla mieszkańców chcących zlikwidować palenisko węglowe. Miasto pomaga również finansowo w kosztach eksploatacji nowych systemów grzewczych.

Przeprowadzane kampanie, m.in. „Tak dla czystego powietrza”, pozwoliły na zdefiniowanie podstawowych problemów pozostałych. Są to np. względy finansowe, nieuregulowane kwestie własnościowe lub inne problemy rodzinne. Każdy z nich jest analizowany.

Podsumowując, należy stwierdzić, że obsługa obu programów wspomagających mieszkańców Krakowa w wymianie palenisk węglowych przebiega prawidłowo. Proces dotacyjny nie jest zagrożony, a jego realizacja jest stale monitorowana i podejmowane są stosowne działania doskonalące i usprawniające.