„Nowy początek. Modernizm w II RP” – wystawa w Muzeum Narodowym

Wystawa obejmuje 500 dzieł sztuki, przedmiotów codziennego użytku, książek, projektów, makiet. Prezentuje ona różnorodność, dynamikę i oryginalny charakter modernizmu w Polsce w okresie międzywojennym.

Wystawa dotyka najważniejszych aspektów zachodzących procesów, takich jak budowa nowego państwa, reformy społeczne czy życie codzienne zmieniające się pod wpływem rozwoju technicznego. Prezentowane na wystawie przykłady architektury, koncepcji urbanistycznych, wyposażenia wnętrz mówią o ambicjach racjonalizacji przestrzeni życia. Przykłady eksperymentów malarskich, fotograficznych i typograficznych pokazują próby odnowy ludzkiego widzenia. Wybrane urządzenia techniczne świadczą o fascynacji techniką. Artyści, podobnie jak reformatorzy innych dziedzin życia, dochodzili do wniosku, że sztuka powinna wziąć czynny udział w wielkim dziele naprawy nowoczesnego świata i pomóc stworzyć go na nowo, ale bez powtarzania błędów przeszłości.

Modernizacyjna fala, która nieodwołalnie przekształciła rzeczywistość społeczeństw europejskich, miała podwójne oblicze. Z jednej strony – wynalazki techniczne w postaci przede wszystkim nowych środków transportu, produkcji i porozumiewania się czyniły codzienne życie łatwiejszym i bezpieczniejszym; z drugiej – proces unowocześniania świata doświadczany i opisywany był jako destrukcja tradycyjnych struktur społecznych, degradacja środowiska naturalnego i zdrowia szerokich mas oraz jako zarzewie konfliktów społecznych i zapowiedź rychłego upadku całej nowoczesnej cywilizacji zachodniej.

Ekspozycja nie ma charakteru encyklopedycznego, ale jest opowieścią o dynamice, genezie, charakterze i zasadniczej problematyce modernizmu w międzywojennej Polsce.

Prace na wystawę przyjechały m.in. z Ukrainy. – To szczęśliwy finał wielkiego przedsięwzięcia. Było to duże wyzwanie logistyczne, także ze względu na sprawy formalne związane z podpisywaniem kontraktu ze stroną ukraińską, co wymagało wielodniowych negocjacji – powiedziała koordynatorka wystawy Katarzyna Szepieniec. Dodatkowym utrudnieniem były problemy z ubezpieczeniem dzieł z uwagi na trwającą w Ukrainie wojnę.

Przyjazd prac do Krakowa jest efektem współpracy z Lwowską Narodową Galerią Sztuki i Muzeum Narodowym we Lwowie. Wypożyczone dzieła to ikona „Prorok Eliasz” i akwarela przedstawiająca księżną Jarosławnę autorstwa Mychajło Bojczuka, „Autoportret w świątyni” Luny Drexler oraz rzeźba „Lotnik”, a także projekt pomnika na cmentarz Łyczakowski Janiny Reichert-Toth.

Więcej informacji na stronie internetowej mnk.pl.