Prezydent Krakowa z absolutorium za rok 2021
Rada Miasta Krakowa udzieliła prezydentowi Jackowi Majchrowskiemu absolutorium z wykonania ubiegłorocznego budżetu. 26 radnych zagłosowało za, 2 było przeciw, 15 osób wstrzymało się od głosu. Wcześniej wykonanie budżetu miasta pozytywnie oceniły Komisja Rewizyjna RMK oraz Regionalna Izba Obrachunkowa.
Ocena wykonania budżetu Krakowa w 2021 r. – tak jak i w 2020 – musi uwzględniać uwarunkowania zaistniałe na skutek pandemii koronawirusa, bo to one w dużej mierze kształtowały poziom uzyskiwanych przez miasto dochodów i wielkość ponoszonych wydatków. Ale nie tylko. Na stan finansów Miasta Krakowa w ubiegłym roku wpływ wywarły również liczne zmiany legislacyjne jak i krocząca inflacja.
W 2021 r. amerykańska agencja ratingowa Standard & Poor’s podtrzymała długoterminową ocenę wiarygodności kredytowej Krakowa na poziomie A-, czyli najwyższym poziomie w kraju możliwym do osiągnięcia przez jednostkę samorządu terytorialnego. - Utrzymanie ratingu Krakowa na dotychczasowym poziomie odzwierciedla przekonanie agencji ratingowych, że pomimo spowolnienia gospodarki Krakowa, które spowodowane było m.in. wybuchem pandemii COVID-19, sytuacja budżetowa miasta jest stabilna – mówił w czasie sesji absolutoryjnej prezydent Jacek Majchrowski,.
Budżet Krakowa na 2021 r. zakładał, że dochody miasta ogółem wyniosą 6 mld 869 mln zł. Ostatecznie jednak do miejskiej kasy wpłynęło 7 mln 190 mln zł – co oznacza, że roczny plan wykonano w 104,7 proc. W poprzednim roku wykonanie dochodów ogółem osiągnęło ok. 96,4 proc. na co miały wpływ pierwsze fale pandemii koronawirusa.
Jednym z istotniejszych źródeł dochodów Krakowa jest również podatek od nieruchomości. Wykonanie za 12 miesięcy wyniosło prawie 603 mln zł, co stanowiło 103,9 proc. planu. W minionym roku odnotowano również duży wzrost wpływów z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych. Wpływ samorządu na jego pozyskiwanie jest bardzo ograniczony, mimo iż całość wpłaconych z tego tytułu środków zasila budżet samorządowy.
Wielkość pozyskiwanych wpływów jest silnie uzależniona od sytuacji w zakresie wielkości i wartości obrotów na rynku nieruchomości. Gdy zatem rosną ceny, jak również ilość transakcji to w rezultacie rosną i dochody z podatku od czynności cywilnoprawnych. Obecnie ceny nieruchomości są rekordowe, stąd też wykonanie dochodów z podatku jest bardzo wysokie. Realizacja podatku od czynności cywilnoprawnych wyniosła 171,5 mln zł, co stanowił 107,2 proc. planu.
Istotną część dochodów Miasta stanowią również wpływy ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Wysokość tych środków jest bezpośrednio uzależniona zarówno od stosowanych cen biletów za przejazd środkami komunikacji miejskiej jak i od liczby osób korzystających z transportu publicznego. Pandemia bardzo mocno uderzyła w transport publiczny, w tej grupie odnotowano największy spadek dochodów.
Wprowadzone ograniczenia przemieszczania się oraz znaczny spadek liczby pasażerów w konsekwencji doprowadził do drastycznego spadku dochodów ze sprzedaży biletów. Obecnie wykorzystanie komunikacji publicznej stopniowo zwiększa się. Pomimo wzrostu pasażerów nie udało się jednak zrealizować przyjętych założeń i w efekcie niewykonanie dochodów odnotowano na poziomie 26,6 mln zł.
W 2021 r. wydatki miasta ogółem zostały zrealizowane w wysokości 7 mld 452 mln zł – co stanowiło 96,1 proc. planu. Dochody jednostek samorządu terytorialnego z PIT i CIT są determinowane przede wszystkim bieżącymi wpływami z tego podatku, na wysokość których oddziaływała dobra koniunktura w 2021 r. W konsekwencji zarówno plan z tytułu udziałów w PIT jak i CIT był korygowany w trakcie roku i ostatecznie został znacząco przekroczony w stosunku do pierwotnych założeń.
Wydatki bieżące zrealizowane zostały w kwocie 6 mld 235 mln zł, to jest w 98,2 proc., natomiast wydatki majątkowe w wysokości 1 mld 217 mln zł, co stanowi 86,6 proc. planu.
Budżet Miasta Krakowa zamknął się w 2021 roku deficytem w wysokości 261,9 mln zł, przy planowanej na koniec roku budżetowego jego wielkości 881,5 mln zł. Niższy deficyt jest przede wszystkim związany z niemożliwością (z przyczyn nieżelaznych od gminy) pełnego wykonania części planowanych zadań przy równoczesnym, większym niż planowano, wykonaniu dochodów budżetowych. Na poziom deficytu wpływa miało również wsparcie finansowe w ramach subwencji uzupełniającej, które dla Krakowa wyniosło 224,2 mln zł.
Subwencja stanowi częściową rekompensatę przez rząd ubytków we wpływach z PIT spowodowanych zmianami systemowymi w ramach Polskiego Ładu i została przeznaczona do wykorzystania w 2022 r.
Zgodnie z Ustawą o samorządzie gminnym, po zakończeniu debaty nad raportem o stanie gminy, rada gminy przeprowadza głosowanie nad udzieleniem wójtowi (w przypadku Krakowa – prezydentowi) wotum zaufania. Uchwałę o udzieleniu prezydentowi wotum zaufania rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy. Niepodjęcie uchwały o udzieleniu prezydentowi wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu prezydentowi wotum zaufania.
W przypadku nieudzielenia prezydentowi wotum zaufania w dwóch kolejnych latach, rada gminy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie jego odwołania. W przypadku Krakowa prezydent po raz pierwszy nie otrzymał wotum zaufania, co nie pociąga za sobą żadnych konsekwencji.
