Co warto wiedzieć o Krasnojarsku?

Na Wzgórzu Wartowniczym (Караульная гора), przy samym wjeździe do Krasnojarska znajduje się dzwonnica św. Paraskewy Piątnicy (Petki) – prawdziwa wizytówka miasta, widoczna z każdego jego punktu. Wieżę tę znają wszyscy Rosjanie, gdyż jej motyw zdobi banknot o nominale dziesięciu rubli.

Trzy wieki temu, w celu obrony miasta przed najazdami wrogów na najwyższym wzniesieniu w okolicy pełniona była warta. Wzgórze to nazywano Kum-Tigej, później zaś – Wzgórzem Wartowniczym. O zbliżającym się niebezpieczeństwie wartownik informował mieszkańców osady uderzając w dzwon wieży oraz – w ciągu dnia – przy pomocy sygnałów dymnych. Oczywiście nie każdy mógł zobaczyć płomień ogniska. Łatwiej było usłyszeć ostrzegawczy wystrzał z dział ustawionych na wzgórzu Kum‑Tigej. W późniejszym okresie, gdy mieszkańcom miasta nie zagrażały już najazdy, symboliczna „ostrzegawcza salwa” na Wzgórzu Wartowniczym zaczęła rozbrzmiewać codziennie w samo południe. Pod koniec XVII w., po ogromnym pożarze miasta, tradycja ostrzegawczych wystrzałów została przerwana. Mieszkańcy Krasnojarska powrócili jednak do niej w 2001 roku.

Najzabawniejsze pomniki miasta Krasnojarsk to „Wujek Jasza i stażysta” na ul. Komuny Paryskiej oraz „Wujek Wasia – pijak” na ul. Dakabrystów, nazywanej również Placem Zakochanych. W jej centrum stoi zegar parowy, a zarazem… klepsydra! Ściany zegara zdobią wszelkiego rodzaju „mądrości życiowe”. Od strony jezdni możemy zatem przeczytać: „W życiu możemy żałować nie tego, co zrobiliśmy, a jedynie tego, czego nie zrobiliśmy”. Na prawej ściance zegara: „Z każdą chwilą coraz bardziej stajemy się tym, kim będziemy z czasem”, na lewej: „Czas odmierzamy nie zegarem, lecz biciem serca”. Wreszcie, od strony budynku administracji, przy którym stoi zegar: „Nie odkładaj na jutro to, z czego przyjemność możesz czerpać już dzisiaj”.

Jednym z ważniejszych pomników Krasnojarska jest rotunda „Aleksander Puszkin i Natalia Gonczarowa”, którą można podziwiać w skwerze na skrzyżowaniu Prospektu Wolności i ul. Kirowa. W centrum rotundy znajduje się fontanna. Trzy skrzydła rotundy „Puszkin i Gonczarowa” symbolizują Wiarę, Nadzieję i Miłość, zaś 4 kolumny w każdym z nich – pory roku. 12 słupów podtrzymujących kopułę, to symboliczne wyobrażenie 12 miesięcy.

Jedną z najważniejszych świątyń w mieście jest Katedra Opieki Bogarodzicy na ul. Surikowa 26 (Покровский кафедральный собор). Kamienna budowla wzniesiona została w 1785 r. w stylu syberyjskiego baroku – świątynia, ołtarz, refektarz oraz dzwonnica znajdują się na jednej osi. Inną ważną świątynią Krasnojarska jest barokowa Cerkiew Dobrej Nowiny (Благовещенская церковь) na ul. Lenina. 

Przy okazji jubileuszu 375-lecia miasta w Krasnojarsku narodziła się jeszcze jedna tradycja – Karnawał, który stał się jednym z najważniejszych wydarzeń obchodów święta miasta. Najważniejszą częścią każdego karnawału jest wielka parada, która przechodzi po głównych ulicach miasta. W paradzie biorą udział regularnie dziesiątki tysięcy mieszkańców Krasnojarska, zaś kolejne 100 tys. przychodzi w charakterze widzów.

Przybyszy częstokroć zadziwia widok żywych palm i monumentalnych zielonych rzeźb na placach i ulicach Krasnojarska. One również stały się swoistą wizytówką tego syberyjskiego miasta.

W odległości kilku kilometrów od Krasnojarska znajduje się park przyrodniczy „Słupy” („Столбы”), który rozciąga się na powierzchni 34 km wzdłuż rzeki Jenisej. Swoją nazwę rezerwat zawdzięcza gigantycznych rozmiarów granitowym skałom, które przez wieki były rzeźbione przez wiatr i deszcze. Nazwy skał odpowiadają figurom, które te przypominają. Zobaczymy tu zatem Orła, Dziada, Wróbli, Mnichai wiele innych naturalnych „rzeźb” (łącznie znajduje się tutaj 80 grup „słupów”). Stali bywalcy parku „Słupy” opowiadają, jakoby na najwyższej skale komuniści jeszcze przed rewolucją napisali słowo „wolność” („свобода”), którego później nie udało się usunąć ze względu na trudny do niego dostęp. Czy tak było rzeczywiście, trudno ustalić, gdyż entuzjaści regularnie  napis odnawiają.

Park flory i fauny „Rojew Ruczaj” – jeden z największych ogrodów zoologicznych w Rosji – znajduje się na zboczu góry zwróconym ku rzece Jenisej. Łączna powierzchnia ogrodu wynosi 31 ha, z czego zagospodarowane są tylko 11 ha, a reszta terenu to naturalne środowisko życia zwierząt. Park wciąż jest rozbudowywany. W ZOO mieszka 2125 przedstawicieli fauny należących do 505 różnych gatunków. Właśnie tutaj znajduje się jedyna na Syberii kolekcja egzotycznych afrykańskich ssaków – żyraf, zebr, antylop, kudu, surykatek, szympansów i innych – oraz jedna z największych na świecie kolekcja kotowatych.

Na „Strzałce” stoi pomnik białego konia, upamiętniający pierwszych rosyjskich osadników na Syberii. Według legendy kozacy pod dowództwem Andrzeja Dubieńskiego po raz pierwszy przybyli tutaj już w XVII wieku. Nad brzegiem Jeniseju dowódca zsiadł z konia, rzucił na ziemię swoją czapkę i powiedział, że właśnie tutaj założone zostanie miasto.

Rzeka Jenisej dzieli miasto na dwie części. Ciekawszy pod względem architektonicznym jest Krasnojarsk lewobrzeżny, gdzie zachowana jest oryginalna zabudowa z końca XIX i początku XX wieku.

Krasnojarsk może się poszczycić swoimi fontannami. W całym mieście znajduje się ich prawie 150: duże i małe, klasyczne i bardziej rozbudowane, z muzyką bądź kolorowymi iluminacjami. Do ulubionych fontann mieszkańców miasta należą z pewnością te znajdujące się na Placu Teatralnym: niebywale piękna, zachwycająca bogactwem barw i melodii Miejska Fontanna oraz zbudowana z okazji 377. rocznicy założenia miasta kaskadowa fontanna „Rzeki kraju”. Każda z tych fontann jest na swój sposób unikalna: pierwsza zachwyca różnorodnością kształtów, które przybierają strużki wody, druga – zadziwia mocą i kaskadami. Ideą architekta Arega Demirchanowa, który jest autorem projektu „Rzeki kraju”, było symboliczne pokazanie połączenia syberyjskich rzek. W fontannie „zlewają się” zatem Jenisej, Biriusa, Mana, Angara, Kan, Kacza i Bazaicha.